نگاهی اجمالی بر سازمان تامین اجتماعی

در این مقاله قصد داریم شما را با ساختار ، قوانین و مقررات سازمان تامین اجتماعی آشنا کنیم :

معرفی و آشنایی اجمالی سازمان تامین اجتماعی

سازمان تامین اجتماعی یک سازمان بیمه گر اجتماعی است که پوشش دهنده کارگران حقوق بگیر و مزدی ( به صورت اجباری ) و صاحبان حرف و مشاغل آزاد ( به صورت اختیاری ) را در برمی گیرد.

جمعیت تحت پوشش این سازمان بیش از 11 میلیون نفر بیمه شده اصلی و بیش از 2 میلیون نفر مستمری بگیر می باشد که با در نظر گرفتن خانواده بیمه شدگان به بیش از 34 میلیون نفر می رسد.

سازمان تامین اجتماعی بر اساس قانون، یک نهاد عمومی غیر دولتی است که عمده منابع مالی آن از محل حق بیمه ها با مشارکت کارفرما و بیمه شده تامین میگردد و متکی به منابع دولتی نیست و به همین دلیل سرمایه و دارایی های آن متعلق به افراد تحت پوشش در نسل های متوالی است و قابل ادغام با هیچیک از سازمان ها و موسسه های دولتی و غیر دولتی نمی باشد.

 تکیه گاه اصلی این سازمان، مشارکت سه جانبه کارفرمایان، بیمه شدگان و دولت در عرصه های مختلف سیاستگذاری و تصمیم گیری های کلان و تامین مالی است. تعهدات این سازمان برابر استاندارد های تعیین شده به وسیله سازمان جهانی کارو سازمان بین المللی تامین اجتماعی تنظیم شده و چگونگی ارایه خدمات و تحقیقات تعهدات به وسیله این سازمان را قانون معین کرده است. خلاصه ای که در این نوشتار آمده بی تردید بیانگر تمامی وسعت فعالیت و خدمات تامین اجتماعی نمی باشد. 

ساختار كنوني تأمين اجتماعي ايران عبارت است از:

نظام مشاركتي كه توسط سازمانها و صندوقهاي مختلف دولتي (شامل دستگاههاي اجرايي، عمومي غيردولتي) اجرا مي شود و شامل موارد زير است:

1 – صندوق تأمين اجتماعي كه كارگران و كارمندان مشمول قانون كار و مشمول دستگاههاي اجرايي را از طريق مشاركتهاي اجباري و نيز افراد خويش فرما و صاحبان حرف و مشاغل آزاد را از طريق قراردادهاي خاص تحت پوشش دارد.
2 – صندوق بازنشستگي كشوري كه كارمندان مشمول قانون مديريت خدمات كشوري را تحت پوشش قرار مي دهد. قسمت اعظم كارمندان دولتي كه در وزارتخانه هاي مختلف و بخشهاي عمومي اشتغال دارند جزء اين دسته
هستند.
3 – صندوق بازنشستگي نيروهاي مسلح، نظاميان، پليس و ديگر گروههاي وابسته را تحت پوشش قرار مي دهد.
4 – صندوق بيمه هاي اجتماعي روستائيان و عشاير: اين صندوق ساكنين روستاها و عشاير را به طور اختياري تحت پوشش قرار مي دهد.
5 – صندوق هاي خاص: حدود 15 صندوق در حال حاضر در كشور فعال مي باشند كه كاركنان دستگاههاي اجرايي و داراي مقررات خاص را تحت پوشش قرار داده اند (از قبيل: صندوق صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، صندوق شركت نفت، صندوق هواپيمايي هما، صندوق شهرداري و…)

تكاليف، حقوق و ارتباط اداري كارفرمايان با صندوق تأمين اجتماعي

موارد مطروحه در اين فصل مبتني بر تصريح تكاليف و حقوق قانوني كارفرمايان براساس قانون تأمين اجتماعي و مختصري از ارتباط اداري بين كارفرمايان و صندوق مذكور بشرح زير است:

1 – تكاليف كارفرمايان :

طبق قوانین، که مهم‌ترین آنها قانون کار است، کارفرما در مقابل کارگر تکالیفی برعهده دارد. اکثر این تکالیف به منظور حمایت از کارگر و جلوگیری از سوءِ استفاده‌های احتمالی از اختیارات مدیریتی و صاحب سرمایه بودن کارفرماست. در ادامه مجموعه وظایف کارفرما در مقابل کارگر را بر می‌شمریم و راجع به هر یک از این موارد توضیح مختصری خواهیم داد.

الف ) انتخاب نوع قرارداد کار به تناسب شرایط مربوط 

ب ) انجام تعهدات مندرج در قرارداد کار

ج ) رعایت سایر تکالیف مندرج در فصل دوم قانون کار

د )  رعایت مقررات مربوط به شرایط کار 

و ) رعایت مقررات مربوط به ایمنی و بهداشت کار 

هـ ) بیمه نمودن کارگران 

2 -حقوق قانوني كارفرمايان :

طبق قوانین ابتدا کارفرمایان می‌توانند به قوانین و مقررات و دستورالعمل‌هایی که نحوه عمل سازمان تامین اجتماعی نسبت به کارفرمایان و نیز حقوق و تکالیف آنان را بیان می‌کند، دسترسی داشته باشند. در همین زمینه سازمان تامین اجتماعی باید ضمن ارائه اطلاعات مناسب ابهامات موجود در این قوانین را برای کارفرمایان به صورت کامل برطرف کند.
کارفرمایان نیز این حق را دارند که از نتیجه بازرسی‌های شعب تامین اجتماعی از کارگاه خود و یا نتیجه حسابرسی‌های انجام‌شده از دفاتر قانونی باخبر شوند و در صورتی که لازم بدانند، توضیحاتی اضافه کنند و یا به آن معترض شوند.
نکته دیگر حائز اهمیت در این زمینه آن است که کارفرمایان می‌توانند به میزان بدهی برآوردی تعیین‌شده از سوی شعبه تامین اجتماعی (حداکثر ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ) اعتراض کنند و سازمان باید به این گونه اعتراض‌ها در فرصت مقرر در هیئت بدوی تشخیص مطالبات رسیدگی کند.

3 -ارتباط اداري بين كارفرمايان و صندوق تأمين اجتماعي:

 در ميان صندوق هاي بيمه اي موجود كشور، بزرگترين و گسترده ترين صندوق، «صندوق تأمين اجتماعي» است. بزرگي هم از نظر ابعاد جمعيتي و هم از نظر حمايتهاي قانوني.

– از نظر جمعيتي: از نظر جمعيتي با تحت پوشش قرار دادن حدود 12 ميليون پانصد هزار نفر جمعيت شاغل مزد بگير و امكان تحت پوشش قرار دادن حدود 3 ميليون نفر به عنوان كارفرما (در حال حاضر با امكانات قانوني كه موجود دارد كليه كارفرمايان و خويش فرمايان كشور مي توانند تحت پوشش قانون تأمين اجتماعي قرار گيرند) و بيش از 2 ميليون دويست هزار نفر بازنشسته، از كارافتاده و بازمانده كه مجموعاً با افراد خانواده بيش از 37 ميليون نفر از آحاد و اقشار مختلف جامعه را تحت پوشش دارد.

– از نظر حمايتهاي قانوني (بيمه هاي اجتماعي): صندوق تأمين اجتماعي خدمات متنوعي را به بيمهشدگان و مستمري بگيران ارائه مي كند و از اين 7 نظر جايگاه نخست را در ميان ساير صندوقها به خود اختصاص داده است. تعهدات و خدمات صندوق عبارتند از:

– حوادث و بيماريها (شامل: خدمات درماني، كمك هزينه وسايل پزشكي، هزينه سفر و اقامت بيمار)

– بارداري 

– غرامت دستمزد (شامل: غرامت دستمزد ايام بيماري، غرامت دستمزد و ايام بارداري)

– ازكارافتادگي (شامل: ازكارافتادگي جزئي ناشي از كار، ازكارافتادگي كلي ناشي از كار، غرامت نقص عضو مقطوع)

– بازنشستگي (مستمري بازنشستگي)

– فوت (شامل: مستمري بازماندگان و كمك هزينه كفن و دفن)

– مقرري بيمه بيكاري

– و ساير پرداختها و كمكهاي جنسي از قبيل كمك ازدواج، كمك هزينه زنان سرپرست خانوار متكفل فرزند، حق عائله مندي، حق اولاد، حق مسكن، بن و عيدي مستمري بگيران و…

شما میتوانید در دوره ی  قوانین تامین اجتماعی در موسسه ما شرکت نمایید … کلیک کنید …