با “سلسله‌ مراتب نیازها” در نظریه مازلو آشنا شوید

آبراهام مزلو (Abraham Maslow)، روان‌شناس انسانی مشهور، تئوری سلسله‌مراتب نیازها را توسعه داده است. این تئوری معتقد است که انسان‌ها برای رشد و توسعه شخصی خود، نیازهای مختلفی را تجربه می‌کنند و این نیازها در یک سلسله‌مراتبی قرار دارند. این سلسله مراتب به صورت هرمی قرار دارند و از پایه‌ای‌ترین نیازها به نیازهای بالاتر در سلسله مراتب انسانی پیشرفت می‌کنند. در زیر توضیحی اجمالی از این سلسله مراتب که به هرم مازلو معروف شده، آورده شده است:

1. نیازهای فیزیولوژیکی

نیازهای فیزیولوژیکی از پایه‌ترین نیازهای انسان در سلسله‌مراتب نیازهای آبراهام مزلو هستند. این نیازها به عناصر اساسی برای بقا و رفاه فیزیکی اشاره دارند. اگر این نیازها برآورده نشوند، سایر نیازها و تمامی جنبه‌های توسعه شخصی و رشد انسانی به تعویق می‌افتد. در ادامه، توضیحی مختصر در مورد این نیازهای فیزیولوژیکی آورده شده است:

نیاز به غذا

انسان برای بقا و انرژی مورد نیاز باید غذا بخورد. غذاهای حاوی کالری، مواد مغذی و ویتامین‌ها برای حفظ سلامتی بدن ضروری هستند.

نیاز به آب

آب یک عنصر ضروری برای بقا و سلامت فیزیکی انسان است. بدن برای عملکرد مناسب خود، به مقدار کافی آب نیاز دارد.

نیاز به هوای تمیز و تنفس آزاد

انسان برای تنفس و به عملکرد سیستم تنفسی به هوای تازه و تمیز نیاز دارد. هوای آلوده می‌تواند به سلامتی بدن آسیب برساند.

نیاز به خواب و استراحت

خواب و استراحت منظم برای بازسازی بدن و انرژی‌زايی برای روز بعد ضروری است.

نیاز به پناهگاه و پوشش

برای محافظت از بدن در برابر عوامل محیطی نظیر باد، باران، سرما و گرما، انسان به پناهگاه و لباس مناسب نیاز دارد.

نیاز به جنسیت

جنسیت یک نیاز فیزیولوژیکی است که به بقا و نسل‌پروری مرتبط است.تمامی این نیازها به عنوان نیازهای پایه و اساسی شناخته می‌شوند، و اگر کسی نتواند این نیازها را برآورده کند، سایر نیازها و اهداف توسعه شخصی به تعویق می‌افتند. به عبارت دیگر، تا زمانی که این نیازهای اساسی تامین نشوند، انسان نمی‌تواند به توسعه و تحقق نیازهای روانی و اجتماعی خود بپردازد.

این نیازها برای بقا ضروری هستند. از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به نیاز به غذا، آب، خواب و جنسیت اشاره کرد. اگر این نیازها تا حد کافی برآورده نشوند، انسان به طور طبیعی به نیازهای بالاتر نمی‌پردازد.

2. نیازهای ایمنی و امنیت

نیازهای ایمنی و امنیت دومین سلسله مراتب نیازهای آبراهام مزلو در تئوری سلسله‌مراتب نیازها هستند. این نیازها به احساس امنیت و پایداری اشاره دارند و بیانگر نیازهای انسان به محافظت و امنیت در مواجهه با خطرها و عدم اطمینان هستند. در ادامه، توضیحاتی در مورد نیازهای ایمنی و امنیت آورده شده است

امنیت مالی

این نیاز به معنای داشتن منابع مالی کافی برای تأمین نیازهای اساسی مانند غذا، مسکن، پوشاک و بهداشت فرد و خانواده است. عدم تضمین امنیت مالی می‌تواند منجر به نگرانی و استرس شود.

امنیت جسمانی

این نیاز به معنای حفاظت از سلامت جسمانی و پیشگیری از خطرات جسمانی است. انسان‌ها نیاز دارند تا از صدمات جسمانی، بیماری‌ها و آسیب‌های جسمانی جلوگیری کنند.

امنیت شغلی و اشتغال

این نیاز به معنای داشتن شغل یا کار مناسب است که امکان تأمین نیازهای مالی و اقتصادی را فراهم می‌کند. از این طریق، انسان‌ها احساس امنیت و پایداری شغلی می‌کنند.

امنیت مسکن و محیط زیست

انسان‌ها به یک مکان امن برای زندگی و تأمین نیازهای روزمره نیاز دارند. همچنین، حفظ محیط زیست و جلوگیری از آسیب به محیط زیست نیز جزء این نیاز می‌باشد.

امنیت اجتماعی

این نیاز به معنای داشتن ارتباطات اجتماعی سالم و احساس تعلق به جامعه و خانواده است. افراد نیاز دارند تا از انزوا و ایزولاسیون اجتناب کنند.

امنیت عاطفی

این نیاز به احساس عشق و احترام در روابط عاطفی اشاره دارد. افراد نیاز به روابط پایدار و ایجاد ارتباط‌های عاطفی سالم دارند.نیازهای ایمنی و امنیت مرتبط با حفظ استقرار و پایداری فرد در زندگی اجتماعی و اقتصادی است. اگر این نیازها تامین نشوند، انسان‌ها ممکن است در وضعیت‌های ناپایداری قرار بگیرند و احتمالاً به تنش‌ها و اضطراب‌های روانی دچار شوند. به عبارت دیگر، این نیازها برای ایجاد امنیت روانی و جسمانی اساسی هستند و به فرد اجازه می‌دهند تا به تمرکز بر نیازهای بالاتر و تحقق خود بپردازد.

این نیازها به اموری اشاره دارند که به انسان احساس امنیت و پایداری می‌دهند. به عنوان مثال، نیاز به امنیت مالی، سلامتی، اشتغال و خانه.

3. نیازهای اجتماعی و متعلق به اجتماع

نیازهای اجتماعی و متعلق به اجتماع، سومین سلسله مراتب نیازهای آبراهام مزلو در تئوری سلسله‌مراتب نیازها هستند. این نیازها به ارتباطات اجتماعی و ارتباط با دیگران اشاره دارند و نشان‌دهنده نیاز انسان به انسجام و تعامل اجتماعی است. در ادامه، توضیحاتی در مورد نیازهای اجتماعی و متعلق به اجتماع آمده است:

علاقه و عشق

انسان‌ها به علاقه و احساسات عاطفی نسبت به دیگران نیاز دارند. این شامل عشق به خانواده، دوستان و شریک‌های عاطفی می‌شود.

احترام و تعامل مثبت

افراد نیاز دارند تا در ارتباطات خود با دیگران احترام و تعامل مثبت تجربه کنند. این ارتباطات بر پایه احترام متقابل، حسن نیت و انعطاف‌پذیری باید برقرار شود.

تعلق به گروه‌ها و جامعه

افراد نیاز دارند تا به گروه‌ها و اجتماعات مختلفی تعلق داشته باشند. این می‌تواند شامل تعلق به خانواده، دینی، فرهنگی، اجتماعی یا حتی ملیتی خاص باشد.

همکاری و انعطاف‌پذیری اجتماعی

افراد نیاز دارند تا در محیط‌های اجتماعی با دیگران همکاری کرده و انعطاف‌پذیری اجتماعی داشته باشند. این می‌تواند در محیط‌های کاری، تیم‌های ورزشی، گروه‌های مذهبی و محیط‌های دیگر اتفاق بیافتد.

تعامل اجتماعی مثبت

این نیاز به معنای داشتن روابط اجتماعی بهبودی و سازنده است. افراد به تعامل‌های مثبت و سازنده با دیگران و به ایجاد ارتباط‌های اجتماعی معنی‌دار نیاز دارند.نیازهای اجتماعی و متعلق به اجتماع مهم برای تعامل انسان با دیگران و ادرار کردن به تعاملات اجتماعی و فرهنگی هستند. این ارتباطات از اهمیت زیادی برای انسان‌ها برخوردار هستند، و عدم برآورده شدن این نیازها می‌تواند به انزوا، انزجار اجتماعی و تنهایی منجر شود. به عبارت دیگر، این نیازها برای ایجاد ارتباط‌های انسانی و اجتماعی سالم و خوشبختی اجتماعی ضروری هستند.

این نیازها به ارتباطات اجتماعی و روابط انسانی اشاره دارند. از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به عشق، دوستی، تعلق به گروه‌ها و اجتماع اشاره کرد.

4. نیازهای احترام و تقدير

نیازهای احترام و تقدير، چهارمین سلسله مراتب نیازهای آبراهام مزلو در تئوری سلسله‌مراتب نیازها هستند. این نیازها به نیازهای انسان به احترام و تقدير از سوی دیگران اشاره دارند و نشان‌دهنده نیاز انسان به احترام و تشویق از دیگران برای تأیید هویت و ارزش شخصی است. در ادامه، توضیحاتی در مورد نیازهای احترام و تقدير آورده شده است:

احترام به خود

این نیاز به معنای احترام به خود و تعریف مثبت از خود اشاره دارد. انسان‌ها نیاز دارند تا به خود ارزش دهند و احترام به خود داشته باشند. این نیاز مربوط به تصویری مثبت از خود و اعتماد به نفس است.

احترام و تقدير از دیگران

انسان‌ها به تأیید و تقدير از سوی دیگران نیاز دارند. این می‌تواند به شکل اعتراف‌ها، تشویق‌ها، نظرات مثبت و ارزش‌گذاری از دیگران صورت بگیرد.

اعتراض و اعتبار شخصی

این نیاز به معنای تأیید اجتماعی و حمایت از اعتقادات، ارزش‌ها و هویت فردی است. انسان‌ها نیاز دارند تا اعتبار شخصی داشته باشند و اعتقادات و ارزش‌های خود را به تأیید دیگران برسانند.

احترام به دیگران

این نیاز به معنای احترام به دیگران و ارتباط احترام‌آمیز با افراد دیگر است. انسان‌ها نیاز دارند تا به دیگران با احترام و احترام‌آمیزی برخورد کنند.

تجربه تعدادی از تحقیر و تمسخر

این نیاز به معنای تجربه تحقیر و تمسخر نیست، بلکه به معنای توانایی فهمیدن و تجربه کردن احساسات منفی نسبت به خود است. این تجربه‌ها می‌تواند به تحکیم هویت و ارتقاء رشد شخصی منجر شود.نیازهای احترام و تقدير نشان‌دهنده اهمیت تأیید و ارزش‌گذاری از سوی دیگران در توسعه شخصی و رشد انسانی است. عدم برآورده شدن این نیازها می‌تواند به کاهش اعتماد به نفس، اضطراب اجتماعی و تعارض‌های روانی منجر شود. این نیازها به فرد امکان می‌دهند تا ارتباط‌های مثبت با دیگران برقرار کنند و از نظرات و ارزش‌های خود اطمینان داشته باشند.

این نیازها به احترام و تقدیر از سوی دیگران و انتخاب و تشویق به وجود می‌آیند. از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به اعتراض و اعتبار شخصی اشاره کرد.

5. نیازهای شخصی‌ شناسی

نیازهای شخصی‌شناسی، پنجمین سلسله مراتب نیازهای آبراهام مزلو در تئوری سلسله‌مراتب نیازها هستند. این نیازها به تحقق خودشناسی، توسعه استعدادهای شخصی، و دستیابی به پتانسیل‌های فردی اشاره دارند. این نیازها نشان‌دهنده رشد و تحول فردی است. در ادامه، توضیحاتی در مورد نیازهای شخصی‌شناسی آمده است:

تحقق خودشناسی

این نیاز به معنای دستیابی به آگاهی عمیق از خود و درک بهتر از هویت فردی است. انسان‌ها نیاز دارند تا به پرسش‌هایی در مورد هویت، ارزش‌ها، باورها و اهداف خود پاسخ دهند.

توسعه استعدادهای شخصی

این نیاز به معنای توسعه و بهره‌برداری از استعدادها و مهارت‌های فردی است. انسان‌ها نیاز دارند تا استعدادهای خود را شناسایی کنند و آن‌ها را توسعه دهند.

رشد و پیشرفت شخصی

این نیاز به معنای توسعه و پیشرفت فردی است. انسان‌ها نیاز دارند تا به تحقق اهداف و افزایش توانایی‌های شخصی خود بپردازند.

دستیابی به پتانسیل‌های شخصی

این نیاز به معنای دستیابی به حداکثر ظرفیت و پتانسیل‌های فردی است. انسان‌ها نیاز دارند تا به بهره‌برداری کامل از توانایی‌ها و توانایی‌های خود بپردازند.

تحقق اهداف شخصی

این نیاز به معنای دستیابی به اهداف و آرزوهای شخصی است. انسان‌ها نیاز دارند تا به تعیین اهداف و پیگیری آن‌ها بپردازند. نیازهای شخصی‌شناسی به توسعه و پیشرفت فردی و تحقق هویت و پتانسیل فردی مربوط هستند. این نیازها به فرد امکان می‌دهند تا خودش را بهبود بخشده و به توسعه شخصی خود ادامه دهند. اگر این نیازها برآورده نشوند، انسان‌ها ممکن است احساس ناموفقیت، عدم رشد و نارضایتی از خود کنند. به عبارت دیگر، نیازهای شخصی‌شناسی به فرد امکان می‌دهند تا به تحقق خودش و توسعه فردی بپردازد و به احترام به خود برسد.

در این مرحله، انسان نیازمند به تحقق خودشناسی و تعالی فردی می‌شود. این شامل توسعه استعدادهای شخصی و دستیابی به پتانسیل‌های انسانی است.

6. نیاز به خود‌باوری و تحقق

نیاز به خود‌باوری و تحقق، ششمین و اخرین سلسله مراتب نیازهای آبراهام مزلو در تئوری سلسله‌مراتب نیازها هستند. این نیاز به معنای توسعه و رشد فردی در جهت تحقق پتانسیل شخصی و توانایی‌های خود است. این نیاز به اعتماد به نفس، احترام به خود، و تحقق اهداف و آرزوهای فردی مرتبط است. در ادامه، توضیحاتی در مورد نیاز به خود‌باوری و تحقق آمده است:

خود‌باوری و اعتماد به نفس

این نیاز به معنای اعتقاد به توانایی‌ها و توانمندی‌های فردی است. افراد با خود‌باوری و اعتماد به نفس برای مواجهه با چالش‌ها، پیگیری اهداف، و ایجاد تغییر در زندگی خود آماده‌تر هستند.

تحقق اهداف و آرزوها

این نیاز به معنای تعیین اهداف شخصی و پیگیری تحقق آن‌ها است. افراد نیاز دارند تا آرزوها و اهداف خود را شناسایی کنند و تلاش کنند تا آن‌ها را دست‌یابی کنند.

تعهد به رشد و توسعه فردی

این نیاز به معنای تعهد به رشد و توسعه فردی است. افراد نیاز دارند تا به توسعه توانمندی‌های شخصی خود و بهبود زندگی خود ادامه دهند.

تعامل مثبت با خود

این نیاز به معنای تعامل مثبت با خود و تغذیه روحی و روانی خود است. افراد نیاز دارند تا به خود مراقبت کنند و تجربه‌های مثبتی را با خود ایجاد کنند.

تعهد به تحول شخصی

این نیاز به معنای تعهد به تحول شخصی و بهبود مستمر است. افراد نیاز دارند تا به تغییر و بهبود خود ادامه دهند و به تحقق پتانسیل شخصی خود بپردازند.نیاز به خود‌باوری و تحقق نشان‌دهنده توانایی فرد در تعامل مثبت با خود، تعهد به توسعه فردی و تحقق اهداف و آرزوهای شخصی است. این نیاز به فرد امکان می‌دهد تا به تحول شخصی خود پردازد و به تحقق پتانسیل‌های خود برسد. اگر این نیاز برآورده شود، افراد ممکن است احساس رضایت، معنا و احساس موفقیت کنند. به عبارت دیگر، این نیاز به توسعه و رشد شخصی اساسی برای رضایت و خوشبختی فردی است.

این مرحله به خودباوری و تحقق از طریق تعهد به اهداف شخصی و ایجاد ارزش‌های خود اشاره دارد. انسان در این مرحله به دنبال تحقق خود و احترام به خود است.

این سلسله‌مراتب نیازها به عنوان تئوری مزلو معروف شده و به طور کلی نشان می‌دهد که افراد به ترتیب این نیازها را تجربه کرده و برآورده می‌کنند. وقتی نیازهای پایه‌ای مانند نیازهای فیزیولوژیکی و امنیت برآورده می‌شوند، افراد به نیازهای بالاتری مثل نیازهای اجتماعی و تحقق می‌پردازند. این تئوری به شخصان در مسیر تحول شخصی و توسعه ذاتی کمک می‌کند و به عنوان یک روش تفکری برای درک نیازهای انسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سخن پایانی

سلسله مراتب نیازهای انسانی توسط مازلو تبدیل به یک هرم شده که به هرم نظریه مازلو معروف است. در این هرم سلسله مراتب نیازها براساس اولویت، به ترتیب قرار گرفته اند. دراین مقاله از موسسه آموزش عالی خرد سلسله مراتب نیازها به طور کامل توضیح داده شد.

پیشنهاد می کنیم در دوره کمال گرایی شرکت کنید تا متوجه شوید به هر نیاز به چه اندازه باید بها داد تا کمال گرایی تبدیل به کمال گرایی منفی نشود و ما را از پیشرفت باز ندارد.