عوامل متعددی دست به دست هم می دهند تا شخصیت انسان شکل بگیرد. به طور کلی عوامل موثر بر شکل گیری شخصیت انسان را به دو دسته عوامل وراثتی و عوامل غیر وراثتی طبقه بندی می کنند. عوامل غیر وراثتی نیز به عوامل درونی و بیرونی تقسیم می شوند. در این مقاله قصد داریم به بررسی عوامل غیر وراثتی بیرونی موثر بر شخصیت انسان مانند تربیت و فرهنگ خانواده، تربیت جامعه، تجربیات فردی و سایر عوامل بپردازیم.
عوامل موثر در شکل گیری شخصیت
بررسی تاثیر تربیت خانواده بر شخصیت
خانواده نقش مهمی در شکل‌دهی شخصیت انسان دارد. مثلاً تربیت مذهبی، ارزش‌های فرهنگی و زبان ممکن است از طریق خانواده به نسل‌های بعدی منتقل شود. تربیت خانواده یکی از عوامل مهمی است که تأثیر بسزایی بر شخصیت انسان دارد. این تربیت به شیوه‌ها و اصولی که در خانواده به فرزندان انتقال داده می‌شود، اشاره دارد.
ارزش‌های فرهنگی
خانواده معمولاً ارزش‌های فرهنگی خود را به فرزندان انتقال می‌دهد. مثلاً، ارزش‌های مرتبط با تاریخ و فرهنگ قومی خانواده ممکن است در تشکیل شخصیت فرزندان تأثیرگذار باشد.
نگرش های تربیتی
والدین معمولاً نگرش‌هایی نسبت به تربیت فرزندان دارند. مسائل جنسیتی می‌توانند به عنوان یک عامل تعیین کننده نگرش‌های تربیتی و نقش‌های مختلف مرد و زن در خانواده اثرگذار باشند. مثلاً، نگرش‌های متفاوتی نسبت به وظایف خانگی و مراقبت از فرزندان بین پدر و مادر وجود داشته باشد.
تجربیات کودکی
تجربیات کودکی در خانواده می‌توانند برای شخصیت کودک تأثیرگذار باشند. مثلاً، یک کودک ممکن است تجربه تباهل یا تبعیض قومی یا جنسیتی در خانواده خود داشته باشد که بر شخصیت او اثر می‌گذارد.
تعاملات خانوادگی
نوع تعاملات و ارتباطات در خانواده نیز تأثیرگذار است. مثلاً، تعاملات کودکان با والدین و اعضای خانواده در مورد مسائل قومی و جنسیتی می‌تواند تأثیر مستقیمی بر نگرش‌ها و اعتقادات آنها داشته باشد.
تربیت مذهبی
اگر خانواده دارای تعهدات مذهبی خاصی باشد، این مسائل می‌توانند در تربیت دینی فرزندان تأثیرگذار باشند. برای مثال، اصول و ارزش‌های مربوط به جنسیت و قومیت در مذهب می‌تواند نقش داشته باشد. تربیت خانواده و تجربیات کودکی افراد می‌توانند شکل‌دهی نگرش‌ها، انتظارات، ارزش‌ها و رفتارهای آنها را شکل دهند. این تأثیرات می‌توانند در طول زمان تغییر کنند و توسط تجارب اجتماعی و فرهنگی بیرون از خانواده تکمیل شوند.
بررسی تاثیر تربیت جامعه بر شکل گیری شخصیت انسان
جامعه و فرهنگ محلی نیز نقش مهمی در شکل‌دهی شخصیت انسان دارد. تجربیات اجتماعی، انتظارات جامعه، تعدادی از اصول اجتماعی و تصورات جامعه در مورد نقش مرد و زن در جامعه می‌توانند تأثیرگذار باشند. تربیت جامعه (یا تأثیر جامعه) به معنای تأثیر محیط اجتماعی و فرهنگی که فرد در آن بزرگ می‌شود، بر شخصیت او است. در ادامه، توضیحی کامل در مورد تأثیر تربیت جامعه بر شخصیت انسانها در این دو زمینه آورده شده است:
تأثیر تربیت جامعه در مسائل قومی
فرهنگ و هویت قومی: اعضای جامعه معمولاً هویت قومی خود را از محیط اطراف به دست می‌آورند. ارتباط با تاریخ، زبان، معماری، هنر، و رسوم و آیین‌های مرتبط با یک قومیت می‌تواند تأثیر بسزایی در شخصیت فرد داشته باشد. این تأثیرات ممکن است به شکل تعهد به ارزش‌های مرتبط با قومیت خود، افتخار و احترام به آن و حتی تاثیر در تصمیم‌گیری‌ها و انتخاب‌های شخصی بیفزایند.تجربیات اجتماعی: افراد در تعامل با اعضای دیگر جامعه، تجربیات جامعه‌شان را شکل می‌دهند. تجربه تبادل نظر و تعامل با افراد از قومیت‌ها و فرهنگ‌های مختلف می‌تواند به فهم بهتری از تنوع جهان و انسجام اجتماعی کمک کند. این تجربیات ممکن است به شکل تسلط بر مهارت‌های اجتماعی و تعاملی شخصیت افراد تأثیر بگذارند.
تأثیر تربیت جامعه در مسائل جنسیتی
نگرش‌های جنسیتی:
جامعه اغلب انتظاراتی از زنان و مردان دارد که به نگرش‌های جنسیتی منجر می‌شود. این نگرش‌ها ممکن است موجب تفاوت‌هایی در رفتارها و انتخاب‌های اجتماعی زنان و مردان شود. برای مثال، جامعه ممکن است انتظار داشته باشد که زنان در نقش‌های مراقبتی فعالیت کنند و مردان در نقش‌های مالی و حمایتی حضور داشته باشند.
فرصت‌ها و تحقیقات
تربیت جامعه ممکن است بر فرصت‌ها و تحقیقاتی که افراد می‌توانند دنبال کنند تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، اگر جامعه به دختران فرصت‌های آموزشی و شغلی کمتری بدهد، این می‌تواند تأثیری منفی بر توانمندی‌ها و رشد شخصیتی آنان داشته باشد.
انتقادات و تبعیض
تجربه انتقادات و تبعیض بر اساس جنسیت نیز تأثیرگذار است. این تجربه ممکن است به شکل تغییر نگرش‌ها و توانایی‌های شخصیتی فرد تأثیر بگذارد. افراد ممکن است تجربه مواجهه با انتقادات و تبعیض‌های جنسیتی را برای تقویت اعتماد به نفس و تصمیم‌گیری‌های شجاعانه ببینند.در نهایت، تأثیر تربیت جامعه در مسائل قومی و جنسیتی به شدت متغیر و متنوع است و به عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه و فرهنگی افراد و محیط اطراف آنها وابسته است. این تأثیرات می‌توانند در طول زمان تغییر کنند و توسط تجارب فردی و تعاملات اجتماعی به رشد و تکامل شخصیت افراد کمک کنند.
تاثیر تجربیات فردی بر شخصیت انسان
تجربیات فردی نیز بر شخصیت تأثیر می‌گذارد. افراد ممکن است در زندگی‌شان با تبادل نظر و تعامل با افراد دیگر از زمینه‌های مختلف جنسیتی و قومیتی آشنا شوند که می‌تواند نگرانی‌ها، دیدگاه‌ها و انتظارات شخصی را تغییر دهد. تجربیات فردی نقش بسیار مهمی در شکل‌دهی شخصیت هر فرد ایفا می‌کند. این تجربیات می‌توانند مستقیماً یا غیرمستقیماً تحت تأثیر مسائل قومی و جنسیتی قرار گیرند. در اینجا، توضیحی کامل در مورد تأثیر تجربیات فردی در این دو زمینه آورده شده است:
تأثیر تجربیات فردی بر مسائل قومی
تجربیات قومی اجداد و خانواده:
تجربیات فردی از جمله داستان‌ها، تجربیات و آموزه‌هایی است که از نیاکان و اجداد خود دریافت می‌کند. این تجربیات ممکن است شامل داستان‌های مرتبط با تاریخ و فرهنگ قومی خود باشد. این داستان‌ها می‌توانند افراد را به تعهد به ارزش‌ها و هویت قومی خود ترغیب کنند.
تجربیات مهاجرت و تراکنش‌های فرهنگی:
افرادی که به عنوان مهاجر به یک کشور جدید می‌آیند، تجربیات مختلفی از تراکنش‌های فرهنگی دارند. این تجربیات ممکن است نقش مهمی در تغییر نگرش‌ها و هویت قومی افراد ایفا کنند. به عنوان مثال، افراد ممکن است در تلاش برای ادغام فرهنگی، ارتباط با قومیت‌های دیگر داشته باشند.
تأثیر تجربیات فردی بر مسائل جنسیتی
تجربیات خانوادگی و نقش‌های جنسیتی:
تجربیات فردی در خانواده از جمله نقش مادر و پدر، تقسیم وظایف خانگی و رفتارهای مرتبط با جنسیت می‌توانند نقش مهمی در شکل‌دهی تصاویر فردی از جنسیت داشته باشند. این تجربیات ممکن است نقشی در تعیین نگرش‌ها و نقش‌های جنسیتی ایفا کنند.
تجربیات تربیتی:
تجربیات فردی در مدارس و محیط‌های آموزشی می‌توانند نقش مهمی در شکل‌دهی نگرش‌ها و مهارت‌های جنسیتی داشته باشند. این تجربیات می‌توانند به شکل تعهد به تعلیم و تربیت فرهنگی و تصمیم‌گیری‌های تحصیلی تأثیر بگذارند.
تجربیات اجتماعی:
تجربیات فردی در تعامل با افراد دیگر و محیط اجتماعی می‌توانند نقش مهمی در شکل‌دهی نگرش‌ها و تصورات فردی از جنسیت ایفا کنند. این تجربیات ممکن است به شکل تغییر نگرش‌ها و تصمیم‌گیری‌های شخصیتی فرد اثر بگذارند. تجربیات فردی برای هر فرد یکتا هستند و به میزان تنوع و تغییر زیادی در میان افراد مختلف دیده می‌شوند. این تجربیات از زمان تولد تا زندگی بزرگترین تأثیر را روی شخصیت انسانها دارند و ممکن است با گذشت زمان تغییر کنند.
تاثیر انتظارات جنسیتی بر شخصیت انسان
انتظارات جامعه و انتظارات فرهنگی در مورد نقش‌های جنسیتی می‌توانند تأثیر بسزایی بر شخصیت افراد داشته باشند. افراد ممکن است در تلاش برای تطابق با این انتظارات تغییراتی در شخصیت خود ایجاد کنند. انتظارات جنسیتی به نگرش‌ها، نقش‌ها، و انتظاراتی اشاره دارند که جامعه به مردان و زنان بر اساس جنسیتشان دارد. این انتظارات معمولاً در مورد نحوه رفتار و عملکرد مردان و زنان و نقش‌های آنها در جامعه تعریف می‌شوند. این انتظارات می‌توانند تأثیرات گسترده‌ای بر شخصیت افراد داشته باشند و می‌توانند به شکل زیر توضیح داد:
نقش های اجتماعی
انتظارات جنسیتی تعیین کننده نقش‌های اجتماعی مردان و زنان در جامعه هستند. به عنوان مثال، مردان معمولاً به عنوان افراد مسئول ارتکاب عملیاتی و اقتصادی تعریف می‌شوند، در حالی که زنان به عنوان مراقبت‌کنندگان خانه و خانواده شناخته می‌شوند. این نقش‌ها ممکن است تأثیرگذاری بزرگی در تصمیم‌گیری‌ها و رفتارهای شخصیتی افراد داشته باشند.
نگرش های اجتماعی
انتظارات جنسیتی می‌توانند نگرش‌های اجتماعی به شکل تفکرات، باورها و ارزش‌ها در مورد نقش‌های جنسیتی شخصیت افراد را تعیین کنند. این نگرش‌ها می‌توانند به عنوان تأثیرگذارهای بسیار مهمی در تصمیم‌گیری‌ها، ارتباطات اجتماعی، و رفتارها به ویژه در روابط میان‌جنسی باشند.
توانمندی‌ها و انتظارات آموزشی
انتظارات جنسیتی ممکن است تأثیری بر توانمندی‌های آموزشی فردی داشته باشند. به عنوان مثال، افرادی که به عنوان زن تربیت می‌شوند ممکن است به طور غیرمنصفانه در زمینه‌های علوم ریاضی و فنی تحت فشار قرار گیرند، در حالی که افرادی که به عنوان مرد تربیت می‌شوند ممکن است انتظار داشته باشند که در زمینه‌های انسانی و اجتماعی عملکرد بالاتری داشته باشند.
پیش فرض‌های جنسی
انتظارات جنسیتی ممکن است تأثیری بر پیش‌فرض‌های جنسی فردی داشته باشند. این پیش‌فرض‌ها ممکن است در مورد هویت جنسی، جذب و رفتارهای جنسی افراد تأثیرگذار باشند.
تجربیات اجتماعی و تبعیض
تجربه تبعیض و تبلیغات جنسیتی می‌تواند به عنوان عواملی که تأثیرگذار بر شخصیت افراد هستند نقش داشته باشند. این تجربیات ممکن است به شکل تغییر نگرش‌ها و تصمیم‌گیری‌ها تأثیر بگذارند و بر رفتارهای جنسیتی افراد تأثیرگذار باشند.انتظارات جنسیتی می‌توانند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم تأثیر گذار بر شخصیت افراد باشند و می‌توانند در طول زمان تغییر کنند. تغییر نگرش‌ها و مقابله با انتظارات جنسیتی نقش مهمی در شکل‌دهی شخصیت فردی بازی می‌کند.
تاثیر تجربیات قومی بر شخصیت انسان
تجربیات قومی نیز می‌توانند به عنوان یک عامل تأثیرگذار بر شخصیت دیده شوند. افرادی که در یک محیط چندقومی بزرگ شده باشند، ممکن است نگرش‌های تفکری و انسانی متنوعی تجربه کنند که بر شخصیت آنها اثر می‌گذارد. تجربیات قومی به تجربه‌ها، ارتباطات، و تجارب فرهنگی مرتبط با تعلق به یک گروه قومی یا اقوامی خاص اشاره دارند. این تجربیات ممکن است به عنوان یک عامل تأثیرگذار در شکل‌دهی شخصیت انسانها باشند. در مواقعی که این تجربیات با مسائل جنسیتی ترکیب شوند، تأثیرات پیچیده‌تری به وجود می‌آید. در ادامه، توضیحی کامل در مورد تأثیر تجربیات قومی در مسائل قومی و جنسیتی آورده شده است:
ارتباط با فرهنگ و تاریخ قومی
تجربه بزرگ شدن در محیطی که به فرهنگ و تاریخ یک قوم یا گروه مرتبط است، می‌تواند به شخصیت افراد ارتباط برقرار کند. این تجربه ممکن است محبت و احترام به تاریخ و فرهنگ قومی را تقویت کند.
تجربیات تبعیض
افراد از تجربیات تبعیض بر اساس قومیت خود در مجموعه‌های مختلف اجتماعی ممکن است متأثر شوند. تجربه تبعیض می‌تواند به شکل تفکرات مثبت یا منفی در مورد تاریخ و تجربیات قومی خود تأثیر بگذارد.
ترکیب فرهنگی
افرادی که از ترکیب فرهنگی به عنوان نتیجه از ازدواج و تعامل بین فرهنگ‌های مختلف به دنیا می‌آیند، تجربه ترکیب فرهنگی دارند. این تجربه می‌تواند به شکل توانایی در تعامل با دو فرهنگ مختلف و توسعه یک شخصیت چندفرهنگی تأثیر بگذارد.
تجربه جنسیت در محیط قومی
تجربه جنسیت ممکن است در محیطی که به فرهنگ قومی خاص تعلق دارد، تأثیر گذار باشد. این ممکن است به شکل تفکرات و نگرش‌های مرتبط با جنسیت و نقش‌های جنسیتی افراد تأثیر بگذارد.
تجربه تبعیض جنسیتی در فرهنگ قومی
افراد ممکن است تجربه تبعیض جنسیتی بر اساس فرهنگ و تراث قومی خود را داشته باشند. این تجربه ممکن است تأثیر گذاری بر نگرش‌ها و اعتقادات در مورد جنسیت و نقش‌های جنسیتی داشته باشد.
تجربه تجارب متفاوت جنسیتی در محیط‌های مختلف
تجربیات جنسیتی افراد ممکن است به شکل تفاوت‌هایی در محیط‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی تغییر کنند. این تغییرات می‌توانند به شکل تنوع و ارتقاء تفکرات جنسیتی افراد منجر شوند.
تجربیات جنسیتی در مراسم و رسوم قومی
مراسم و رسوم مرتبط با قومیت ممکن است دارای جنسیت‌بندی خاصی باشند. این تجربیات ممکن است تأثیری بر تصاویر و انتظارات مردان و زنان داشته باشند. تجربیات قومی و تجربیات جنسیتی افراد ممکن است در معماری شخصیت آنها تأثیر گذار باشند و به شکل تغییراتی در طول زمان و با توجه به تجارب و تعاملات اجتماعی و فرهنگی آنها تکمیل شوند. این تجربیات ممکن است بر نگرش‌ها، ارزش‌ها، و رفتارهای افراد تأثیر بگذارند و به تفکرات مختلف در مورد مسائل قومی و جنسیتی منجر شوند.
باید توجه داشت که تأثیرات مسائل قومی و جنسیتی بر شخصیت انسانها به افراد مختلف و شرایط مختلف متفاوت است. همچنین، این تأثیرات ممکن است ترکیبی از عوامل مختلف باشد و نمی‌توان آنها را به شکل یک‌پارچه تجزیه و تحلیل کرد.
سخن پایانی
روانشناسی شخصیت یک علم است و آشنایی با آن در دوره کنونی بسیار ضروری به نظر می رسد. در این مقاله با عوامل تاثیرگذار بر شخصیت انسان آشنا شدیم و گفتیم مسائل قومی و جنسیتی چگونه بر شخصیت انسان اثر می گذارد.
یکی از دوره های آموزشی موسسه آموزش عالی خرد که شرکت در آن برای همه مفید است دوره روانشناسی شخصیت است. یکی از مباحثی که در این دوره مورد بررسی قرار می گیرد تأثیر مسائل قومی و جنسیتی در شخصیت انسان است. در این دوره همچنین به مسائل دیگری مانند روش‌ها و ابزارهای ارزیابی شخصیت، نقش نظریات مختلف در بررسی شخصیت و تعریف‌های مختلف شخصیت پرداخته می شود.
همچنین بخوانید: چگونه برای خود شخصیت خوب بسازیم
