روابط عمومی الکترونیک یا دیجیتال (Digital PR) یکی از از استراتژیهای بازاریابی دیجیتال است که در آن از روشها و ابزارهای آنلاین برای اطلاع رسانی و دیده شدن برند و کسب و کار اینترنتی استفاده می شود. روابط عمومی دیجیتال هم چیزی شبیه روابط عمومی معمول و رایج است، با این تفاوت که به شما امکان می دهد به طیف وسیعی از مخاطبان که دسترسی به آنها از طریق روشهای آفلاین امکان پذیر نیست دست پیدا کنید.
برای کسب بهترین نتیجه و بیشترین تاثیر، در روابط عمومی الکترونیک یا دیجیتال از استراتژی های بازاریابی آنلاین مثل بازاریابی محتوا، بهینه سازی موتور جستجو یا سئو (SEO)، اینفلوئنسر مارکتینگ (influencer marketing) یا همان بازاریابی تاثیرگذار و شبکه های اجتماعی استفاده می شود.
روابط عمومی الکترونیک چیست؟
- انواع روابط عمومی دیجیتال
- تفاوت روابط عمومی دیجیتال و سنتی
- روابط عمومی الکترونیک شامل چه مواردی می شود؟
- مزایای روابط عمومی الکترونیک
- نحوه تغییر محتوا برای روابط عمومی دیجیتال
- نحوه استفاده از رسانه های اجتماعی برای روابط عمومی
- بهترین نکات برای استفاده از رسانه های اجتماعی در روابط عمومی دیجیتال
- نحوه همکاری فعالیت های بازاریابی و روابط عمومی الکترونیک
- نحوه سنجش میزان موفقیت روابط عمومی دیجیتال
- سخن پایانی
روابط عمومی دیجیتال راهکاری قدرتمند است که به کسب و کارها امکان می دهد در هر زمان و مکانی به مخاطبان هدفشان دسترسی داشته باشند و با آنها ارتباط برقرار کنند. به این ترتیب به راحتی و با سرعت می توان اخبار و اطلاعات لازم را منشر کرد و مستقیما با مخاطب در ارتباط بود.
انواع روابط عمومی دیجیتال
آژانس های روابط عمومی بازاریابی دیجیتال برای کسب نتایج مورد نظرشان از تکنیک های مختلفی استفاده می کنند. در اصطلاحات سئو، این تکنیک ها با نامهای سئو کلاه سیاه (black hat seo)، سئو کلاه سفید (White hat seo) و سئو کلاه خاکستری (Gray hat seo) دسته بندی می شوند.
در ادامه انواع روابط عمومی دیجیتال را با هم بررسی می کنیم:
- منشن بدون لینک (Unlinked Mentions): در این روش بدون اینکه هیچ لینک یا مرجعی به سایت شما داده شود، نام برند شما ذکر می شود.
- پست مهمان (Guest Posts): نوشتن و انتشار مقاله در سایتهای دیگران.
- وب دایرکتوری (Web Directory): اضافه کردن نام سایت به فهرستی که اسم سایر سایتهای مشابه در آن لیست شده اند.
- بیانیه مطبوعاتی (Press Releases): به اشتراک گذاشتن بیانیه های خبرساز برای اطلاع رسانی در رابطه با موضوعات خبری.
- بازاریابی تاثیرگذار (Influencer Marketing): تبلیغ و ذکر نام برند شما توسط اینفلوئنسرها در شبکه های اجتماعی.
تفاوت روابط عمومی دیجیتال و سنتی
هر دو روابط عمومی دیجیتال و سنتی با هدف پوشش رسانه ای مطمئن برای افزایش آگاهی و اعتماد مخاطبان نسبت به برند شما انجام می شوند. تنها تفاوت این دو نوع روابط عمومی در مکانیست که صورت می گیرند.
کار روابط عمومی سنتی تبلیغ و بازاریابی در فضای آفلاین یعنی روزنامه ها مجلات است، اما روابط عمومی دیجیتال در محیط آنلاین مثل رسانه های اجتماعی و سایت ها به بازاریابی می پردازد.
در واقع تنها تفاوت اصلی بین این دو رسانه های مورد استفاده برای بازاریابی است. روابط عمومی سنتی از بستر روزنامه ها، مجلات، تلویزیون و رادیو برای رسیدن به هدف استفاده می کند و روابط عمومی الکترونیک از سایتها، پلتفرمهای رسانه های اجتماعی، وبلاگها، اینفلوئنسرها، ویدئوها و پادکستها بهره می برد.
بزرگترین تفاوت بین این دو استراتژی بازاریابی این است که روابط عمومی دیجیتال دامنه وسیعتری از مخاطبان را تحت پوشش قرار می دهد و راهکار بازاریابی گسترده تری محسوب می شود اما روابط عمومی سنتی این چنین نیست.
شما می توانید تعداد افرادی که ممکن است مطلب چاپ شده شما در یک مجله یا روزنامه را بخوانند پیش بینی کنید، اما نمی توانید پیش بینی کنید که این اتفاق چه تاثیری روی برندتان داشته؟ این تاثیر مثبت بوده یا منفی؟ آیا خواندن این مطلب علاقه کسی را برانگیخته؟ برای همین است که صدها مطلب چاپ شده در روزنامه ها و مجلات نمی توانند به اندازه یک بار بازاریابی آنلاین تاثیرگذار باشند.
روابط عمومی الکترونیک شامل چه مواردی می شود؟
با گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی، کسب و کارهای مختلف هم بیشتر از گذشته به فکر بازاریابی دیجیتال افتاده اند. آژانس های روابط عمومی دیجیتال که در کارشان خبره هستند به جای استفاده از تکنیک های روابط عمومی سنتی، از بازاریابی محتوا، سئو و بازاریابی رسانه های اجتماعی برای برندسازی و تبلیغات استفاده می کنند.
افرادی که در زمینه روابط عمومی دیجیتال تخصص دارند از تاکتیک های مختلفی برای جذب مشتری یا مخاطب استفاده می کنند که شامل موارد زیر می شوند:
- ساخت و ارسال بیانیه های مطبوعاتی
- برقراری ارتباط با روزنامه نگاران و وبلاگ نویسان اینترنتی
- سازماندهی نقد و مصاحبه آنلاین
- بهینه سازی سایت و ساخت لینک های مرتبط با سایت
- بهره گیری از اینفلوئنسر مارکتینگ و ارتباط با بلاگرها و اینفلوئنسرها برای بازاریابی
- انتشار محتوای آنلاین برای کسب شهرت بیشتر و ساخت بک لینک های با کیفیت بالا
مزایای روابط عمومی الکترونیک
روابط عمومی دیجیتال به شما کمک می کند تا از طریق روشهای آنلاین برای برند یا کسب و کار خودتان تبلیغات و آگاهی سازی کنید. در ادامه به برخی از مزایای روابط عمومی دیجیتال اشاره می کنیم:
- افزایش ترافیک سایت: وقتی نام برند یا کسب و کار شما در فضای آنلاین بیشتر برده می شود، افراد بیشتری هم از سایت شما بازدید می کنند.
- بهبود سئو و ارتقای رتبه در صفحه نتایج جستجو: وقتی محتوای شما در سایتهای معتبر لینک شده به سایت شما منتشر می شود، رتبه سئوی سایت شما از نظر کلمات کلیدی ارتقا می یابد.
- مرجع سازی: انتشار مطالب با کیفیت در سایتهای معتبر باعث می شود شما به عنوان منبع و مرجع اطلاعاتی معتبر شناخته شوید.
- ساخت ارند لینک (earned links): روابط عمومی دیجیتال به شما کمک می کند منشن های با کیفیت بالا دریافت کنید تا به جای پرداخت پول و هزینه کردن، کسب درآمد کنید.
- ایجاد سرنخ و فروش (leads and sales): هر چه اسم برند یا کسب و کار شما بیشتر در فضای اینترنت بپیچد، بازدید کنندگان بیشتری هم از سایت شما دیدن می کنند. همین مساله باعث فروش بیشتر شما می شود.
- افزایش اعتبار و اعتماد: وقتی آوازه شما در فضای مجازی بپیچد و مخاطبان چیزهای خوبی درباره برند شما بشنوند، مشتریان و دنبال کننده های شما بیشتر می شود.
- ردیابی راحت میزان موفقیت: برخلاف روابط عمومی سنتی که تحلیل و سنجش میزان تاثیرگذاری بازاریابی در آن مشکل است، روابط عمومی دیجتیال این امکان را به شما می دهد که با استفاده از پارامترهای UTM یا سایر پارامترهای ردیابی از نحوه عملکرد و میزان موفقیت استراتژی خودتان مطلع شوید.
- ارزان و به صرفه بودن: یکی دیگر از مزایای روابط عمومی دیجیتال کم هزینه بودنش است. تماس با بلاگرها یا انتشار محتوای آنلاین ساده در مقایسه با روابط عمومی سنتی هزینه کمتری دارد.
نحوه تغییر محتوا برای روابط عمومی دیجیتال
بخش مهمی از مجموعه فعالیت های شما در حوزه روابط عمومی دیجیتال به بازاریابی محتوا مربوط می شود. هر چه محتوای تولیدی شما بیشتر به اشتراک گذاشته شود و بیشتر در دسترس قرار بگیرد، اعتبار و جایگاه شما هم به عنوان یک مرجع بالاتر می رود.
شما می توانید محتوای نوشته شده تان را به قالب های محتوایی مختلفی تبدیل کنید و بعد آنها را در پلتفرمهای دیگری منتشر کنید و به اشتراک بگذارید. مثلا یک پست ساده را می توانید به به صورتهای مختلف زیر تبدیل کنید:
- اینفوگرافیک
- وبلاگ نویسی مهمان
- مقاله ای در روزنامه های محلی
- مقاله ای در نشریات کسب و کار
- مقاله ای در لینکدین
- پست شبکه های اجتماعی
- ویدئوی کوتاه
به این ترتیب می توانید یک محتوای واحد را به شکلهای مختلف در منابع زیادی منتشر کنید و همین مساله باعث افزایش اعتبار و شناخته شدن شما می شود. یادتان باشد که قضیه فقط بازنویسی محتوا نیست؛ بلکه شما باید محتوا را به شکلی که ارزش و اعتبار شما را بالا ببرد ارائه کنید.
این نکته را هم فراموش نکنید که استفاده از سئو یا تبدیل محتوا به پادکست هم کمک زیادی به مشهورتر شدن شما می کند.
نحوه استفاده از رسانه های اجتماعی برای روابط عمومی
در روابط عمومی دیجیتال کمتر ابزاری را می توانید پیدا کنید که به اندازه رسانه های اجتماعی قدرتمند باشند. این رسانه ها بستری برای ارتباط شما با مشتریان و اینفلوئنسرها فراهم می کنند و در عین حال به شما امکان می دهند استراتژی ها و راهکارهای رقبایتان را پیگیری کنید و برای کسب جایگاه شغلی بهتر و بالاتر مدام در تلاش باشید.
شما باید در کنار نگارش و انتشار محتوای با کیفیت، کار تبلیغ این محتوا در رسانه های اجتماعی و تشویق دیگران برای به اشتراک گذاری و تبلیغ آن را هم شروع کنید. یادتان باشد محتوا و اطلاعاتی تولید کنید که ارزش به اشتراک گذاری و بحث کردن را داشته باشند.
بهترین نکات برای استفاده از رسانه های اجتماعی در روابط عمومی دیجیتال
یادتان باشد که هدف از روابط عمومی افزایش شهرت و اعتبار کسب و کار شما و جلب اعتماد مخاطبان هدف است. در این مسیر باید نکات زیر را مدنظر داشته باشید:
- فعالیتهای مربوط به روابط عمومی را با سایر فعالیت هایتان ترکیب کنید: اول از همه مطمئن شوید که راهکارهای به کار گرفته در روابط عمومی با سایر فعالیتهای شما در رسانه های اجتماعی مثل هشتگها و کلمات کلیدی مورد استفاده تان هم راستا هستند.
- رویدادهای آنلاین و آفلاین را با هم ادغام کنید: برای تبلیغ رویدادهای مجازی و غیر مجازی مربوط به کسب و کارتان از رسانه های اجتماعی استفاده کنید. مخاطبان را در جریان قبل، حین و بعد از رویدادها قرار بدهید. بعد از برگزاری رویدادها می توانید در پست هایی نکات کلیدی را خلاصه کرده و آنها را با دنبال کنندگان به اشتراک بگذارید تا نظرشان را عنوان کنند.
- از ویدئوی زنده (لایو) استفاده کنید: یکی دیگر از روشهای خوب برای جذب مخاطب در فضای مجازی استفاده از گزینه لایو در توییتر و همینطور اینستاگرام است که به شما امکان می دهد در لحظه برای مخاطبان محتوا تولید کنید.
- به رویدادهایتان تنوع بدهید: رویدادهای مختلف را با هم ترکیب کنید یا آنها را به شکلهای مختلف مثل وبینار، پادکست، پخش زنده و غیره ارائه کنید.
- میزبان مشترک شوید: برای دسترسی به مخاطبان بیشتر و افزایش تاثیرگذاریتان، رویدادها را به طور مشترک با کسب و کارهای دیگر میزبانی کنید.
- ارتباطاتتان را افزایش بدهید: حتما در رویدادها و سایر فعالیتهای روابط عمومی با مشاغل و افراد مرتبط با کسب و کارتان ارتباط برقرار کنید و روابطتان را گسترش بدهید.
- با دیگران هماهنگ شوید: فعالیت های کمپین روابط عمومیتان در رسانه های اجتماعی را با روزنامه نگاران و شرکایتان هماهنگ کنید.
- برای بحران رسانه های اجتماعی آمادگی داشته باشید: کمپین های روابط عمومی می توانند اثرات منفی بالقوه ای هم داشته باشند. شما باید از قبل چارچوب مدیریت بحران رسانه های اجتماعی داشته باشید تا در صورت بروز هر گونه تاثیر منفی به خوبی آن را مدیریت کنید.
نحوه همکاری فعالیت های بازاریابی و روابط عمومی الکترونیک
بازاریابی و تبلیغات روی ایجاد سرنخ و فروش متمرکزند، اما هدف روابط عمومی بیشتر این است که از برند و کسب و کار شما وجهه مثبت و خوبی در ذهنها بسازد. در واقع روابط عمومی دیجیتال قرار است بگوید برند شما چیست و چه چیزی آن را از بقیه متمایز می کند.
قبل از اینکه بازاریابی شما بتواند تاثیر خودش را بگذارد، اول از همه شما باید اعتبار و شهرت خوبی کسب کنید. بنابراین استراتژی های بازاریابی و روابط عمومی شما باید در کنار هم کار کنند و یکی مکمل دیگری باشد.
چگونه کمپین روابط عمومی دیجیتال راه اندازی کنیم؟
فرقی نمی کند خودتان بخواهید استراتژی های روابط عمومی دیجیتال را به کار بگیرید یا این کار را به عهده یک آژانس روابط عمومی دیجیتال بگذارید؛ در هر صورت مهم شروع کار است. وقتی قدم اول را برداشتید و شروع به کسب اعتبار و تبلیغ برای برند خودتان کردید، کم کم متوجه می شود کدام تکنیک ها بهتر جواب می دهد و چه کاری را نباید انجام بدهید. به این ترتیب می توانید در صورت لزوم در استراتژی هایتان تغییراتی اعمال کنید.
حالا سوال اینجاست که چطور شروع کنیم؟
- مخاطب هدفتان را خوب بشناسید: برای شناسایی افرادی که انتظار می رود به برند و حیطه کاری شما علاقمند باشند از نظرسنجی ها و تعاملات در شبکه های اجتماعی استفاده کنید. ایجاد پرسونای خریدار هم برای شناخت مخاطب هدف کمک خیلی زیادی به شما می کند.
- اهدافتان را مشخص کنید: قبل از شروع باید اهداف و شاخص های کلیدی عملکرد (KPI) خودتان را مشخص و آنها را دنبال کنید.
- روابط کلیدی برقرار کنید: با تحقیق کردن و استفاده از داده ها، اینفلوئنسرها و بلاگرهای معروف و برتر را بشناسید و با ایجاد ارتباط با آنها به محتوایتان اعتبار بدهید.
- از ایده های طوفان فکری بهره بگیرید: شما می دانید چه می خواهید بگویید ولی ممکن است ندانید چطور آن را بیان کنید که در بین میلیونها محتوای موجود در شبکه های اجتماعی دیده شود. در واقع یکی از سخت ترین اما مهمترین عناصر روابط عمومی دیجیتال ایده پردازی برای تولید محتوا است. در این مرحله باید خوب تحقیق کنید تا کاملا مطمئن شوید ایده های شما با محتوایتان مرتبط هستند.
- به منابعتان دقت کنید: یکی از عواملی که باعث می شود تصمیم بگیرید خودتان کار روابط عمومی دیجیتال را انجام بدهید یا آن را برون سپاری کنید این است که ببینید چقدر زمان برای این کار دارید؟ اگر سرتان شلوغ است و وقت ندارید همه یا بخشی از این کار برون سپاری کنید.
هر چه بیشتر از استراتژیهای روابط عمومی دیجیتال استفاده کنید، احتمال اینکه برندتان شهرت و اعتبار بیشتری پیدا کند و کسب و کارتان با موفقیت جلو برود هم بالاتر می رود.
نحوه سنجش میزان موفقیت روابط عمومی دیجیتال
یکی از مهمترین خصوصیات روابط عمومی دیجیتال قابل ردیابی و اندازه گیری بودنش است. یعنی این امکان برای شما وجود دارد که ببینید کدام یک از فعالیت های روابط عمومی شما موفقیت آمیز بوده و کدامشان اثر مثبتی نداشته است.
برای ردیابی عملکرد و اندازه گیری میزان موفقیت کمپین روابط عمومی دیجیتال از معیارهای زیر استفاده می شود:
- کلیکها: اگر در پست یا مطلبتان لینکی قرار داده اید می توانید برای مشاهده میزان فعالیت آن را به صفحه فرود (landing page) ترک بک کنید.
- لینکها: ببینید محتوای شما چند لینک دریافت کرده و کیفیت این لینکها را بررسی کنید.
- اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی: بررسی کنید محتوای شما چند بار و توسط چه کسانی در رسانه های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده است.
- سرنخ یا درآمد: ببینید آیا کمپین روابط عمومی شما باعث ایجاد سرنخ (لید) یا کسب درآمد برای شما شده یا نه. برای بررسی این مسئله می توانید صفحه اول یا آخرین صفحه بازدید شده در GA4 را مشاهده کنید یا یک رویداد را به عنوان هدف تعیین کرده و بعد ببیند از زمان اجرای کمپین روابط عمومیتان هدفتان محقق شده یا درآمدتان افزایشی داشته یا خیر.
- نرخ بازگشت سرمایه (ROI): ببینید آیا استراتژی های روابط عمومی دیجیتال شما بازگشت سرمایه به مقدار راضی کننده در پی داشته یا نه. این بازگشت سرمایه می تواند افزایش ترافیک سایت، بالا رفتن بازدیدها از سایت، درآمد زایی و یا ایجاد تصور عمومی خوب نسبت به برندتان باشد.
در نهایت اینکه تمرکز استراتژیهای روابط عمومی دیجیتال شما باید روی ارائه محتوایی مفید و آموزنده به مخاطبان باشد. علاوه بر این، حتما باید محتوای تولیدیتان هم راستا با استراتژی های سئو باشد تا طیف وسیعی از مخاطبان آن را ببینند.
سخن پایانی
اگر به دلیل شغلی که دارید و یا رشته تحصیلی که در آن درس خوانده اید به مباحث مربوط به روابط عمومی علاقه مند هستید و می خواهید با این علم مهم و تاثیرگذار بیشتر و به صورت تخصصی آشنا شوید پیشنهاد می کنیم در دوره روابط عمومی موسسه خرد شرکت کنید. در این دوره با سرفصل هایی همچون روابط عمومی الکترونيک، برنامه ريزی و تدوين استراتژی تبليغاتی، برنامه ريزی ارتباطات استراتژيک و … آشنا می شوید. در پایان دوره به شما مدرک معتبر وزارت علوم تعلق می گیرد که بسیار معتبر بوده و قابل استعلام و ترجمه می باشد.
همچنین بخوانید: وظایف مدیر روابط عمومی
