به منظور کمک به درک طبیعت یکپارچه کنندهی مدیریت پروژه و در راستای تأکید بر اهمیت این یکپارچگی، این مقاله مدیریت پروژه را در قالب فرآیندهای تشکیل دهنده آن و تعاملات آنها تشریح میکند.
1. فرآیندهای پروژه
پروژه ها از فرآیندها تشکیل شدهاند. یک فرایند مجموعه ای از اقداماتی است که نتیجه ای ر ا حاصل مینماید فرایند های مدیریت پروژه توسط افراد انجام میشوند و معمولاً به یکی از دو دستهی اصلی زیر تقسیم میشوند:
- فرآیندهای مدیریت پروژه که کار پروژه را تشریح، سازماندهی و تکمیل میکنند. فرایندهای مدیریت پروژه که برای بیشتر پروژهها در اغلب زمانها قابل ا جرا هستند.
- فرایندهای محصولگرا که محصول پروژه را مشخص و ایجاد میکنند. فرآیندهای محصولگرا اغلب توسط چرخهی حیات پروژه تعریف می شوند و با تغییر حوزه کاربردی تغییر میکنند.
فرآیندهای مدیریت پروژه و فرآیندهای محصولگرا در سراسر پروژه هم پوشانی و تعامل دارند. به عنوان مثال محدودهی پروژه نمیتواند بدون داشتن یک درک اولیه از نحوهی ایجاد محصول تعریف گردد.
2. گروه های فرآیندی
فرآیندهای مدیریت پروژه میتوانند به پنج گروهِ یک یا بیش از یک فرآیندی سازماندهی شوند:
- فرایندهای آغازین؛ پروژه یا مرحله را تصویب میکند.
- فرآیندهای برنامهریزی؛ تعریف و اصلاح اهداف و انتخاب بهترین روشهای جایگزین به منظور دستیابی به اهدافی که پروژه جهت پرداختن به آنها تعهد شده است.
- فرآیندهای اجرایی؛ هماهنگ کردن افراد و سایر منابع به منظور انجام برنامه.
- فرآیندهای کنترلی؛ حصول اطمینان از اینکه اهداف پروژه از طریق نظارت و اندازه گیری مستمر پیشرفت برآورده میشوند تا مغایرت ها از برنامه شناسایی شوند و بدین ترتیب در هنگام لزوم بتوان اقدام اصلاحی به عمل آورد.
- فرآیندهای اختتامی؛ پذیرش رسمی پروژه یا مرحله و رساندن آن به یک پایان متعارف.
گروههای فرآیندهای مدیریت پروژه توسط نتایجی که تولید میکنند به هم متصل میباشند. اغلب نتیجه یا ماحصل هر یک ورودی دیگری است. در میان گروههای فرایندی مرکزی، پیوندها تکرار میشوند برنامهریزی از قبل، برای اجرا یک برنامهی پروژهی مستند فراهم میآورد و سپس همان طورکه پروژه پیشرفت میکند، برای برنامه به روزآوریهای مستند را مهیا میسازد. علاوه بر این گروههای فرایندی مدیریت پروژه ر ویدادهایی مجزا و یک مرتبهای نیستند؛ آنها فعالیتهای همپوشانی هستند که در هر مرحلهی پروژه با سطوح مختلف شدت رخ میدهند.
شکل- فرآیندهای مدیریت پروژه
3. تعاملات فرآیندی
درون هر گروه فرآیندی، فرآیندهای جداگانه توسط ورودیها و خروجیهایشان به هم متصل میشوند. با تمرکز بر این روابط میتوانیم هر فرآیند را با موارد زیر تشریح کنیم:
- ورودی ها : مستندات یا اقلام قابل مستندسازی که میتوان براساس آنها اقدام کرد.
- ابزارها و تکنیک ها : سازوکارهایی که بر ورودیها اعمال میشوند تا خروجیها ایجاد گردند.
- خروجی ها : مستندات یا اقلام قابل مستندسازی که نتیجه فرآیند هستند.
علاقه مندان به حوزه مدیریت پروژه می توانند در دوره مدیریت پروژه موسسه خرد شرکت کنند و پس از گذراندن دوره، گواهینامه وزارت علوم دریافت کنند. با ارائه این دوره، مؤسسه خرد سعی کرده است که برنامه ریزی و مدیریت پروژه به صورت دقیق و در عین حال مفید، مختصر و کاربردی مورد بررسی قرار گیرد و شیوه ای از برنامه ریزی و مدیریت پروژه را با توجه به شرایط کاری ارائه گردد که در عین سادگی بسیار کاربردی باشد.